Rối loạn thần kinh là một trạng thái đặc trưng bởi lo âu tăng cao, dễ cáu gắt và sự giảm sút tổng thể năng lượng cơ thể. Rối loạn này có thể biểu hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, bao gồm mất ngủ, trầm cảm, các cơn hoảng loạn, mệt mỏi, đau đầu và các triệu chứng khác. Cuộc sống hiện đại đầy căng thẳng, nhịp độ nhanh và sự căng thẳng liên tục khiến chúng ta dễ bị tổn thương với trạng thái này.
Trong khi việc điều trị rối loạn thần kinh nghiêm trọng cần sự tư vấn từ nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm thần, trong một số trường hợp, chúng ta có thể kiểm soát các triệu chứng và thậm chí giảm nhẹ biểu hiện của bệnh bằng những phương pháp đơn giản có thể áp dụng tại nhà.
1. Thay đổi lối sống và tạo sự hài hòa
Rối loạn thần kinh thường là kết quả của căng thẳng liên tục và mệt mỏi mãn tính, vì vậy rất quan trọng để tạo ra một không gian giúp khôi phục sự cân bằng cảm xúc. Dưới đây là một số cách giúp cải thiện tình trạng:
Ngủ đều đặn. Rối loạn thần kinh thường đi kèm với các vấn đề về giấc ngủ. Cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một giờ mỗi ngày, tạo ra một bầu không khí thoải mái trong phòng ngủ (ánh sáng không quá mạnh, nhiệt độ dễ chịu). Hướng tới việc ngủ đủ 7–9 giờ mỗi đêm.
Chế độ ăn uống hợp lý. Ăn uống đúng cách giúp cân bằng hệ thần kinh. Hãy bổ sung nhiều rau củ, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và chất béo lành mạnh như các loại hạt và cá vào chế độ ăn. Giảm tiêu thụ caffeine, đường và rượu cũng sẽ có tác động tích cực đến sức khỏe của bạn.
Tập thể dục đều đặn. Hoạt động thể chất vừa phải giúp thư giãn và giảm căng thẳng. Đi bộ ngoài trời, tập yoga, bơi lội hoặc thậm chí chỉ là bài tập thể dục buổi sáng cũng có thể giúp cải thiện tâm trạng và sức khỏe tổng thể.
2. Các kỹ thuật thư giãn
Để giảm lo âu và cải thiện tình trạng tâm lý, việc thực hành các phương pháp thư giãn là rất có lợi. Dưới đây là một số kỹ thuật đơn giản và hiệu quả:
Thiền. Thiền giúp làm dịu tâm trí, giảm căng thẳng và lo âu. Chỉ cần 10–15 phút thiền mỗi ngày cũng có thể cải thiện cảm giác của bạn đáng kể. Đối với người mới bắt đầu, các phương pháp thiền thở đơn giản hoặc nghe các âm thanh thư giãn là rất phù hợp.
Hít thở sâu. Một trong những cách hiệu quả nhất để nhanh chóng kiểm soát cơn lo âu là hít thở đúng cách. Hít thở sâu qua mũi, giữ hơi trong vài giây, rồi từ từ thở ra qua miệng. Lặp lại quá trình này 5–10 lần để bình tĩnh lại.
Thư giãn cơ bắp tiến bộ. Kỹ thuật này bao gồm việc căng và thư giãn lần lượt các nhóm cơ khác nhau. Đầu tiên, căng một nhóm cơ, chẳng hạn như tay, giữ trong 5 giây và sau đó thả lỏng. Tiếp tục với các nhóm cơ khác, bắt đầu từ chân và kết thúc ở cổ và mặt. Phương pháp này giúp giảm căng thẳng cơ bắp liên quan đến trạng thái thần kinh.
3. Aromatherapy và trà thảo dược
Sử dụng các biện pháp tự nhiên để giảm căng thẳng có thể là một bổ sung hiệu quả cho việc điều trị rối loạn thần kinh tại nhà. Một trong những phương pháp như vậy là aromatherapy (xông tinh dầu).
Tinh dầu. Các loại tinh dầu như oải hương, bạc hà, hương thảo và tinh dầu cam có tác dụng thư giãn. Bạn có thể sử dụng đèn xông tinh dầu hoặc máy khuếch tán, hoặc thêm vài giọt tinh dầu vào bồn tắm. Điều này sẽ giúp bạn thư giãn và giảm căng thẳng.
Trà thảo dược. Nhiều loại thảo dược như cỏ xạ hương, valerian, cây đuôi chó, hoa cúc và oải hương có tính chất làm dịu. Bạn có thể uống trà hoặc nước sắc từ các loại thảo dược này trước khi đi ngủ hoặc trong ngày để giảm lo âu và thư giãn cơ thể.
4. Mát-xa tự làm và vật lý trị liệu
Mát-xa giúp thư giãn cơ bắp và cải thiện tuần hoàn máu, từ đó giảm căng thẳng. Bạn có thể tự mát-xa, tập trung vào các khu vực như cổ, vai, gáy và lưng. Điều này giúp thư giãn cơ bắp, cải thiện lưu thông máu và giảm căng thẳng cơ thể.
Ngoài ra, bạn cũng có thể sử dụng các phương pháp vật lý trị liệu như tắm nước nóng-lạnh (xen kẽ giữa nước nóng và lạnh), tắm muối hoặc thêm tinh dầu vào nước tắm để thư giãn.
5. Các phương pháp tự trợ giúp tâm lý
Để vượt qua rối loạn thần kinh, quan trọng là thay đổi cách đối diện với các tình huống căng thẳng và học cách đối phó hiệu quả hơn với những cảm xúc bên trong. Dưới đây là một số lời khuyên:
Thay đổi sự chú ý. Cố gắng chuyển sự chú ý ra khỏi những suy nghĩ lo âu bằng cách làm những việc thú vị hoặc có ích. Đó có thể là sở thích, đi dạo, giao tiếp với bạn bè hoặc công việc nhà.
Tư duy tích cực. Làm việc với bản thân để phát triển thái độ lạc quan. Hãy viết nhật ký biết ơn, ghi lại những khoảnh khắc mà bạn cảm thấy biết ơn trong cuộc sống mỗi ngày. Điều này giúp bạn chuyển hướng từ những suy nghĩ tiêu cực sang những suy nghĩ tích cực hơn.
Sự hỗ trợ của người thân. Đừng ngần ngại chia sẻ cảm xúc của mình với người thân. Sự hỗ trợ và quan tâm từ gia đình và bạn bè có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc khôi phục sự cân bằng cảm xúc.
6. Khi nào cần gặp bác sĩ chuyên gia?
Nếu các phương pháp điều trị tại nhà không hiệu quả và các triệu chứng rối loạn thần kinh trở nên nghiêm trọng hơn, điều quan trọng là phải gặp bác sĩ chuyên khoa. Các nhà tâm lý học hoặc bác sĩ tâm thần có thể đề xuất các phương pháp điều trị hiệu quả hơn như liệu pháp nhận thức-hành vi hoặc thôi miên, giúp giải quyết nguyên nhân sâu xa của căng thẳng và lo âu.
Điều trị rối loạn thần kinh tại nhà là khả thi khi bạn áp dụng đúng cách thức với tình trạng tâm lý của mình. Nghỉ ngơi đầy đủ, hoạt động thể chất, các phương pháp thư giãn và sự hỗ trợ từ người thân có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng và mang lại sự hài hòa cho cuộc sống của bạn. Tuy nhiên, nếu vấn đề vẫn kéo dài, rất quan trọng để tìm đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và nhận sự trợ giúp chuyên nghiệp.
