Viêm ruột thừa là tình trạng viêm của ruột thừa, một phần phụ nhỏ gắn liền với đại tràng. Nó có dạng hình ống và nằm ở phần bụng dưới bên phải. Mặc dù ruột thừa không đóng vai trò quan trọng trong cơ thể con người, nhưng khi nó bị viêm, sẽ gây ra cơn đau dữ dội và có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không can thiệp kịp thời.
Trong hầu hết các trường hợp, viêm ruột thừa yêu cầu phẫu thuật để cắt bỏ ruột thừa, vì các biến chứng như vỡ ruột thừa có thể gây viêm phúc mạc (viêm ổ bụng), đe dọa tính mạng của bệnh nhân.
Tại sao lại bị viêm ruột thừa?
Nguyên nhân gây viêm ruột thừa có thể khác nhau, nhưng thường liên quan đến việc tắc nghẽn sự thoát của các chất trong ruột thừa, gây viêm. Các yếu tố chính có thể dẫn đến bệnh bao gồm:
- Tắc nghẽn ruột thừa: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây viêm ruột thừa. Tắc nghẽn có thể do phân, chất nhầy, vật thể lạ hoặc khối u gây ra.
- Nhiễm trùng: Các nhiễm trùng do vi khuẩn hoặc virus có thể dẫn đến viêm trong ruột thừa.
- Di truyền: Một số người có thể mắc viêm ruột thừa do yếu tố di truyền.
- Rối loạn cung cấp máu: Trong một số trường hợp hiếm, viêm ruột thừa có thể xảy ra do sự suy giảm lưu thông máu đến ruột thừa, dẫn đến hoại tử.
Cơn đau liên quan đến viêm ruột thừa như thế nào?
Một trong những triệu chứng điển hình của viêm ruột thừa là đau bụng. Cơn đau thường bắt đầu từ vùng quanh rốn hoặc phía trên bụng, sau đó dần di chuyển xuống vùng bụng dưới bên phải. Cơn đau tăng lên và trở nên sắc nét, đặc biệt là khi cử động hoặc ho.
Theo thời gian, cơn đau có thể trở nên dữ dội và liên tục, và nếu không được xử lý kịp thời, có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như vỡ ruột thừa. Cần lưu ý rằng triệu chứng viêm ruột thừa có thể khác nhau giữa các đối tượng, đặc biệt là với trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ, vì vậy nhận biết bệnh là rất quan trọng.
Các triệu chứng điển hình của viêm ruột thừa:
- Đau bụng: Đây là triệu chứng chính. Đau thường bắt đầu quanh rốn, sau đó chuyển dần xuống vùng bụng dưới bên phải. Khi sờ vào bụng, cơn đau trở nên sắc nét và gia tăng.
- Buồn nôn và nôn: Hầu như luôn đi kèm với viêm ruột thừa, đặc biệt là sau khi xuất hiện cơn đau.
- Mất cảm giác thèm ăn: Người bệnh có thể cảm thấy không thể ăn uống, đặc biệt là sau khi đau bụng xuất hiện.
- Sốt: Sốt nhẹ (nhiệt độ lên đến 38°C) là triệu chứng phổ biến, đặc biệt trong giai đoạn đầu của bệnh.
- Táo bón hoặc tiêu chảy: Một số người có thể gặp vấn đề về đại tiện. Mặc dù không phải lúc nào cũng xảy ra, nhưng trong một số trường hợp, triệu chứng này có thể là dấu hiệu của viêm ruột thừa.
- Tiểu tiện thường xuyên hoặc đau khi tiểu: Nếu ruột thừa nằm gần bàng quang, có thể xuất hiện triệu chứng tiểu tiện đau.
- Chướng bụng: Khi ruột thừa bị viêm, đôi khi có thể gây chướng bụng và cảm giác nặng nề.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Cần gặp bác sĩ hoặc gọi cấp cứu ngay lập tức nếu:
- Cơn đau bụng trở nên dữ dội, đặc biệt là ở vùng bụng dưới bên phải.
- Xuất hiện các triệu chứng như sốt cao, buồn nôn và nôn, mất cảm giác thèm ăn.
- Cơn đau không thuyên giảm và ngày càng tăng.
- Cảm thấy căng cứng hoặc cứng bụng.
- Có dấu hiệu viêm phúc mạc (cơn đau bụng trở nên tồi tệ hơn, nôn mửa có mật hoặc máu, sốt cao).
Cách phân biệt viêm ruột thừa với các bệnh lý khác? Nhiều bệnh lý có thể có triệu chứng giống viêm ruột thừa, điều này khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Việc phân biệt viêm ruột thừa với các bệnh sau rất quan trọng:
- Viêm dạ dày hoặc loét dạ dày: Đau trong các bệnh này thường xảy ra ở vùng bụng trên và kèm theo cảm giác ợ nóng, đầy bụng và buồn nôn. Khác với viêm ruột thừa, những bệnh này không gây cơn đau sắc nét ở vùng bụng dưới bên phải.
- Nhiễm trùng đường ruột: Có thể gây ra triệu chứng tương tự như đau bụng, nôn mửa và tiêu chảy, nhưng trong trường hợp nhiễm trùng đường ruột, đau thường có tính chất co thắt, không sắc nét và có thể xuất hiện ở khắp bụng.
- Nhiễm trùng đường tiểu: Có thể gây đau bụng dưới, đau khi đi tiểu và các triệu chứng khác giống với viêm ruột thừa, đặc biệt nếu viêm lan sang các cơ quan gần đó.
- Bệnh lý phụ khoa (ví dụ, thai ngoài tử cung, u nang buồng trứng): Đối với phụ nữ, đau bụng dưới có thể liên quan đến các bệnh phụ khoa như thai ngoài tử cung hoặc vỡ u nang buồng trứng. Cơn đau trong trường hợp này thường sắc nét, có xu hướng chỉ đau một bên và kèm theo chảy máu.
- Ngộ độc hoặc nhiễm độc: Các triệu chứng ngộ độc có thể giống với viêm ruột thừa, chẳng hạn như buồn nôn, nôn và đau bụng. Tuy nhiên, trong ngộ độc thường có thêm các triệu chứng như tiêu chảy và cảm giác mệt mỏi toàn thân.
Cách chẩn đoán viêm ruột thừa?
Chẩn đoán viêm ruột thừa thường bắt đầu bằng việc kiểm tra và sờ nắn bụng. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu xét nghiệm máu (để phát hiện dấu hiệu viêm) và siêu âm để xác nhận chẩn đoán. Trong một số trường hợp, có thể cần chụp cắt lớp vi tính (CT scan) hoặc cộng hưởng từ (MRI).
Điều trị viêm ruột thừa: Phương pháp duy nhất để điều trị viêm ruột thừa là phẫu thuật — cắt bỏ ruột thừa. Phẫu thuật cần được thực hiện càng sớm càng tốt để tránh việc ruột thừa bị vỡ và gây ra các biến chứng. Phẫu thuật có thể được thực hiện qua một vết rạch lớn trên bụng hoặc bằng phương pháp nội soi (sử dụng nhiều vết rạch nhỏ và camera).
Kết luận:
Việc nhận biết viêm ruột thừa càng sớm càng tốt là rất quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng. Các triệu chứng của viêm ruột thừa thường bắt đầu bằng cơn đau bụng, sau đó cơn đau này gia tăng và dần dần chuyển sang vùng bụng dưới bên phải. Thăm khám bác sĩ ngay khi có dấu hiệu của bệnh sẽ giúp tránh những hậu quả nghiêm trọng. Không nên tự điều trị và nếu nghi ngờ viêm ruột thừa, hãy tìm sự trợ giúp y tế ngay lập tức.
