Nôn mửa là hành động phản xạ nôn ra chất trong dạ dày qua miệng. Ở trẻ em, nôn mửa thường là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau, từ nhiễm trùng đến ngộ độc thực phẩm. Mặc dù nôn mửa có thể gây khó chịu, nhưng trong hầu hết các trường hợp, nó không gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe nếu không kèm theo các dấu hiệu đáng lo ngại khác.
Các nguyên nhân chính gây nôn mửa ở trẻ em:
- Bệnh nhiễm trùng: Các bệnh nhiễm virus và vi khuẩn (chẳng hạn như viêm dạ dày ruột, cảm cúm, cúm).
- Ngộ độc thực phẩm: Thực phẩm không tươi hoặc nấu chưa chín.
- Dị ứng thực phẩm: Sữa, trứng, các loại hạt và những thực phẩm khác có thể gây dị ứng.
- Rối loạn tiêu hóa: Viêm dạ dày, ợ nóng, trào ngược dạ dày thực quản.
- Ăn quá nhiều hoặc ăn quá nhanh: Gây quá tải cho dạ dày.
- Nóng quá hoặc vận động quá sức: Hoạt động thể chất mạnh mẽ hoặc bị nóng trong những ngày hè.
- Yếu tố tâm lý: Căng thẳng, lo lắng hoặc sợ hãi.
Cách điều trị nôn mửa cho trẻ em tại nhà:
- Bổ sung nước: Rất quan trọng để ngăn ngừa tình trạng mất nước do mất nước. Cung cấp nước cho trẻ bằng những ngụm nhỏ, hoặc các dung dịch bổ sung nước (chẳng hạn như Oral Rehydration Salts). Điều quan trọng là uống thường xuyên nhưng không quá nhiều mỗi lần, để tránh gây nôn mửa lại.
- Hạn chế thực phẩm: Trong vài giờ đầu sau khi nôn mửa, không nên cho trẻ ăn. Có thể bắt đầu cho trẻ ăn từ từ sau khoảng 4-6 giờ, bắt đầu với các thực phẩm nhẹ như cháo gạo, khoai tây nghiền.
- Sử dụng thuốc: Nếu nôn mửa mạnh hoặc kèm theo đau bụng, có thể sử dụng thuốc chống nôn như Metoclopramide hoặc Domperidone, nhưng chỉ khi có chỉ định từ bác sĩ.
- Nghỉ ngơi: Hãy để trẻ nghỉ ngơi. Cố gắng tạo ra một môi trường yên tĩnh để giảm căng thẳng và lo lắng cho trẻ.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
- Nôn mửa không ngừng trong vài giờ.
- Trẻ kêu đau bụng dữ dội, đặc biệt là ở vùng dạ dày hoặc dưới xương sườn.
- Nôn mửa kèm theo sốt cao (trên 38,5°C).
- Trẻ trở nên lờ đờ, thiếu năng lượng, có vấn đề về hô hấp.
- Có máu hoặc chất nôn có màu đen (có thể là dấu hiệu xuất huyết dạ dày).
- Nôn mửa xảy ra sau khi trẻ bị chấn thương đầu hoặc ngã.
- Trẻ dưới 6 tháng tuổi, và nôn mửa xảy ra nhiều lần.
Cách phòng ngừa nôn mửa ở trẻ em:
- Dinh dưỡng hợp lý: Chú ý đến chất lượng thực phẩm. Tránh những thực phẩm có thể gây dị ứng hoặc ngộ độc, và không cho trẻ ăn quá nhiều để tránh làm quá tải dạ dày.
- Tuân thủ chế độ ăn uống: Cho trẻ ăn với các khẩu phần nhỏ để tránh làm quá tải dạ dày.
- Vệ sinh cá nhân: Dạy trẻ rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh để ngăn ngừa nhiễm trùng có thể gây nôn mửa.
- Hoạt động thể chất vừa phải: Tránh cho trẻ vận động mạnh ngay sau khi ăn để tránh làm quá tải hệ tiêu hóa.
- Tạo ra một không gian yên tĩnh: Căng thẳng và lo lắng có thể gây nôn mửa. Hãy duy trì một môi trường yên tĩnh và tạo sự thoải mái cho trẻ.
Nôn mửa ở trẻ em không phải lúc nào cũng nguy hiểm, nhưng bạn cần theo dõi kỹ tình trạng của trẻ. Nếu nôn mửa kéo dài hoặc đi kèm với các triệu chứng khác, đừng trì hoãn việc đưa trẻ đến bác sĩ.
