Rửa dạ dày là một thủ thuật y tế nhằm loại bỏ độc tố, chất độc hoặc các chất có hại khỏi dạ dày. Thủ tục này có thể cần thiết trong trường hợp ngộ độc, quá liều thuốc hoặc ăn phải thực phẩm không đảm bảo chất lượng. Tuy nhiên, cần hiểu rằng rửa dạ dày là một thao tác nghiêm trọng và trong một số trường hợp có thể gây nguy hiểm. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu khi nào và tại sao cần phải rửa dạ dày, cũng như cách thực hiện thủ tục này đúng cách.
Tại sao cần rửa dạ dày:
Khi ngộ độc
Ngộ độc thực phẩm (thực phẩm hỏng, độc tố).
Ngộ độc chất hóa học (chất tẩy rửa, thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu).
Quá liều thuốc.
Loại bỏ độc tố Nếu người bệnh đã ăn phải hoặc uống phải chất có hại, rửa dạ dày giúp ngăn ngừa độc tố hấp thụ vào máu, làm giảm khả năng các chất độc hại ảnh hưởng đến các cơ quan quan trọng. Trước các thủ tục y tế Đôi khi, việc rửa dạ dày được thực hiện trước các cuộc phẫu thuật hoặc thủ tục chẩn đoán.
Khi nào có thể tự rửa dạ dày:
Tự rửa dạ dày chỉ có thể thực hiện được trong những trường hợp ngộ độc nhẹ, khi tình trạng của người bệnh ổn định và không có nguy cơ đe dọa tính mạng. Ví dụ:
Quá liều nhẹ thuốc (sau khi tham khảo ý kiến bác sĩ).
Khi nào cần bác sĩ thực hiện rửa dạ dày:
Ngộ độc axit hoặc kiềm Việc rửa dạ dày có thể gây bỏng thực quản và làm trầm trọng thêm tình trạng, nên không được tự ý thực hiện. Trong trường hợp này, cần đến bệnh viện ngay lập tức.
Ngộ độc dầu mỏ (xăng, dầu hỏa) Các chất này có thể vào phổi và gây viêm phổi, vì vậy tuyệt đối không thực hiện rửa dạ dày trong trường hợp này.
Rối loạn ý thức Nếu người bệnh mất ý thức hoặc rất mệt mỏi, nguy cơ hít phải chất nôn (aspiration) vào đường hô hấp là rất cao, điều này có thể gây ngạt thở hoặc viêm phổi. Cần được bác sĩ cấp cứu ngay.
Ói ra máu Đây có thể là dấu hiệu của chảy máu nội tạng, như loét dạ dày hoặc vỡ mạch máu trong dạ dày, và cần phải được xử lý y tế kịp thời.
Tình trạng nghiêm trọng Sốt cao, co giật, khó thở hoặc rối loạn nhịp tim là các triệu chứng cảnh báo tình trạng nguy kịch. Cần gọi ngay cấp cứu.
Trong những trường hợp này, cần gọi ngay cấp cứu. Rửa dạ dày trong bệnh viện sẽ được thực hiện bằng cách sử dụng ống thông và dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa.
Cách tự rửa dạ dày tại nhà:
Nếu tình trạng của người bệnh cho phép, có thể thực hiện rửa dạ dày tại nhà. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết:
Chuẩn bị dung dịch
Sử dụng nước sạch ở nhiệt độ phòng (20-24°C).
Có thể thêm một ít muối (1 thìa cà phê cho 1 lít nước) (Dung dịch NaCl).
Tổng lượng dung dịch: với người lớn — 5–10 lít, với trẻ em — 1–2 lít.
Uống dung dịch
Cho người bệnh uống 500–1000 ml dung dịch mỗi lần (trẻ em: 200–300 ml).
Sau đó, phải gây nôn.
Gây nôn
Cúi người bệnh xuống bồn cầu hoặc chậu.
Dùng thìa sạch hoặc ngón tay (quấn vải gạc) ấn vào gốc lưỡi để gây nôn.
Lặp lại quy trình này cho đến khi các chất nôn trở nên trong suốt.
Sau khi rửa dạ dày
Cho người bệnh uống thuốc hấp thụ chất độc (như "Aktivkohle", "Enterosgel" hoặc "Diatabs").
Đảm bảo cho người bệnh nghỉ ngơi và uống nhiều nước (nước lọc, dung dịch bù nước).
Những lưu ý quan trọng:
Không rửa dạ dày nếu người bệnh mất ý thức.
Không sử dụng baking soda hoặc các chất kích thích khác để chuẩn bị dung dịch.
Nếu tình trạng xấu đi (mất ý thức, co giật, có máu trong chất nôn), cần gọi ngay cấp cứu.
Sau khi rửa dạ dày, hãy đưa người bệnh đến bác sĩ để theo dõi và điều trị tiếp.
Phòng ngừa ngộ độc:
Kiểm tra chất lượng thực phẩm và hạn sử dụng của các sản phẩm.
Lưu trữ thuốc và các chất hóa học ở nơi xa tầm tay trẻ em.
Tuân thủ vệ sinh cá nhân (rửa tay, sử dụng dụng cụ nấu ăn sạch sẽ).
Rửa dạ dày là biện pháp cấp cứu có thể cứu sống trong trường hợp ngộ độc. Tuy nhiên, trong những tình huống phức tạp, luôn cần đến sự hỗ trợ của bác sĩ.