Làm thế nào để thoát khỏi chất nhầy dư thừa trong mũi?

Chất nhầy dư thừa trong mũi là một vấn đề khá phổ biến mà nhiều người gặp phải, bất kể độ tuổi. Chất nhầy trong mũi có vai trò bảo vệ quan trọng, giúp lọc các hạt gây hại như bụi, vi khuẩn và virus trước khi chúng xâm nhập vào đường hô hấp. Tuy nhiên, khi chất nhầy bắt đầu sản sinh quá mức, nó có thể gây khó chịu, làm tắc nghẽn đường thở và thậm chí dẫn đến các bệnh lý khác. Bài viết này sẽ giải thích chi tiết nguyên nhân gây ra sự dư thừa chất nhầy, cách đối phó với tình trạng này tại nhà và khi nào cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Chất nhầy được sản xuất trong các lỗ mũi và có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đường hô hấp. Nó giúp làm ẩm không khí và cũng bắt giữ các chất gây hại. Tuy nhiên, có những lúc lượng chất nhầy này tăng lên, gây ra cảm giác khó chịu và thậm chí gặp phải các vấn đề về thở. Các nguyên nhân gây ra chất nhầy dư thừa có thể rất đa dạng:

Cảm lạnh và nhiễm virus Một trong những nguyên nhân phổ biến gây tăng tiết chất nhầy là các bệnh cảm lạnh. Khi cơ thể chống lại virus, các lỗ mũi sẽ sản sinh nhiều chất nhầy hơn để "rửa" các tác nhân gây hại. Chất nhầy trong trường hợp này thường loãng, trong suốt và kèm theo các triệu chứng cảm lạnh khác như sổ mũi, hắt hơi và đau đầu.

Viêm mũi dị ứng Dị ứng với phấn hoa, bụi, lông động vật và các chất kích thích khác có thể gây viêm niêm mạc mũi. Điều này dẫn đến việc tăng tiết chất nhầy, đặc biệt là trong mùa hoa nở. Chất nhầy trong viêm mũi dị ứng thường trong suốt và loãng.

Bệnh mãn tính Các bệnh mãn tính về mũi và xoang, chẳng hạn như viêm mũi mãn tính hoặc viêm xoang, cũng có thể là nguyên nhân gây tiết chất nhầy dư thừa liên tục. Trong trường hợp này, chất nhầy thường đặc hơn và dính hơn, điều này có thể làm khó khăn cho việc thoát chất nhầy ra khỏi mũi.

Không khí khô Không khí khô là nguyên nhân phổ biến gây tăng sản xuất chất nhầy. Đặc biệt vào mùa đông, khi hệ thống sưởi trong nhà làm không khí trở nên khô hơn, gây kích ứng các đường mũi và làm tăng sản xuất chất nhầy như một phản ứng bảo vệ.

Nhiễm trùng đường hô hấp Các bệnh nhiễm trùng như viêm phế quản hoặc viêm phổi cũng có thể gây ra sự tăng tiết chất nhầy trong mũi. Trong trường hợp này, chất nhầy có thể đặc hơn và có màu vàng hoặc xanh, báo hiệu một nhiễm trùng do vi khuẩn.

Nếu chất nhầy dư thừa không phải do bệnh lý nghiêm trọng, bạn có thể đối phó với tình trạng này tại nhà. Dưới đây là một số cách đơn giản nhưng hiệu quả giúp bạn loại bỏ chất nhầy thừa và làm dễ thở hơn.

Rửa mũi bằng dung dịch muối Rửa mũi bằng dung dịch muối là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để làm sạch các lỗ mũi khỏi chất nhầy thừa và các tạp chất. Bạn có thể mua các dung dịch rửa mũi có sẵn tại nhà thuốc hoặc tự pha chế dung dịch tại nhà. Cách thực hiện đơn giản là hòa tan 1 thìa cà phê muối trong một cốc nước ấm và sử dụng pipet hoặc xịt mũi để đưa dung dịch vào mũi.

Hít hơi nước Hít hơi nước giúp làm ẩm niêm mạc và thúc đẩy việc loại bỏ chất nhầy. Bạn có thể sử dụng nước muối (Sterimar) hoặc tinh dầu (Tisserand). Tinh dầu bạch đàn, tràm trà hoặc menthol có tác dụng kháng viêm và kháng khuẩn (Vicks, Omron). Chỉ cần nhỏ vài giọt dầu vào nước nóng và hít hơi nước trong khoảng 10-15 phút.

Duy trì độ ẩm trong không khí Nếu không khí trong nhà quá khô, điều này có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Sử dụng máy tạo độ ẩm giúp duy trì độ ẩm lý tưởng, làm cho chất nhầy ít đặc và dễ dàng thoát ra ngoài.

Uống đủ nước Khi bạn bị chất nhầy dư thừa, rất quan trọng để uống nhiều nước. Điều này giúp làm loãng chất nhầy, dễ dàng thoát ra hơn. Hãy uống nước, trà mật ong, nước súp — tất cả đều giúp cải thiện hoạt động của đường hô hấp và thúc đẩy quá trình hồi phục.

Chườm ấm Chườm ấm giúp giảm tắc nghẽn mũi và làm dễ thở hơn. Chỉ cần ngâm khăn sạch vào nước ấm và chườm lên mũi và vùng trán trong vài phút. Điều này giúp thư giãn và cải thiện tuần hoàn máu.

Sử dụng thuốc giảm ngạt mũi Nếu chất nhầy dư thừa đi kèm với nghẹt mũi, bạn có thể sử dụng thuốc nhỏ mũi co mạch như oxymetazoline hoặc xylometazoline. Tuy nhiên, không nên sử dụng các loại thuốc này quá 3-5 ngày để tránh hiện tượng lệ thuộc.

Điều trị dị ứng Nếu chất nhầy dư thừa liên quan đến dị ứng, hãy sử dụng các thuốc kháng histamine như loratadine hoặc cetirizine. Những loại thuốc này sẽ giúp giảm phù nề niêm mạc mũi và giảm lượng chất nhầy tiết ra.

Mặc dù hầu hết các trường hợp chất nhầy dư thừa có thể được giải quyết bằng phương pháp tại nhà, nhưng có những tình huống cần sự can thiệp của bác sĩ. Dưới đây là những dấu hiệu khi bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ:

Chất nhầy dư thừa trong mũi là một vấn đề khó chịu nhưng thường có thể giải quyết dễ dàng. Trong đa số trường hợp, bạn có thể đối phó với tình trạng này bằng các phương pháp đơn giản tại nhà như rửa mũi, hít hơi nước và duy trì độ ẩm trong không khí. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không giảm, trở nên nghiêm trọng hoặc kèm theo các triệu chứng đau đớn, bạn nên không chần chừ mà đi khám bác sĩ để loại trừ các bệnh lý nghiêm trọng và nhận sự hỗ trợ chuyên môn.