Đau hàm khi nhai là một vấn đề phổ biến có thể xảy ra vì nhiều lý do khác nhau. Nó có thể chỉ là cảm giác khó chịu tạm thời hoặc là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ phân tích lý do tại sao cơn đau hàm xảy ra, triệu chứng của nó, cách tự xử lý tại nhà và khi nào bạn nên gặp bác sĩ.
Tại sao lại đau hàm khi nhai?
Đau hàm khi nhai có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính:
Vấn đề với răng miệng
Sâu răng hoặc viêm tủy: Viêm tủy hoặc sâu răng nặng có thể gây ra cơn đau lan tỏa đến hàm.
Viêm nha chu: Viêm nhiễm quanh răng cũng có thể gây khó chịu khi nhai.
Răng khôn mọc lệch: Nếu răng khôn mọc không đúng vị trí, chúng có thể gây áp lực lên các răng bên cạnh và gây đau.
Bệnh lý về khớp thái dương hàm
Viêm khớp hoặc thoái hóa khớp: Viêm hoặc sự thay đổi thoái hóa trong khớp có thể gây đau khi cử động hàm.
Rối loạn chức năng khớp thái dương hàm: Rối loạn chức năng khớp do chấn thương, căng thẳng hoặc khớp cắn không đúng có thể gây đau khi nhai.
Chấn thương
Chấn thương hàm: Mặc dù chỉ là chấn thương nhẹ, nhưng cũng có thể gây đau, đặc biệt khi nhai.
Trật khớp: Nếu hàm "lục cục" hoặc khó mở, đó có thể là dấu hiệu của trật khớp.
Bệnh lý thần kinh
Đau dây thần kinh tam thoa: Đây là tình trạng gây ra cơn đau nhói, có thể lan tỏa tới hàm.
Viêm dây thần kinh: Ví dụ, khi bị lạnh quá hoặc do nhiễm trùng.
Nhiễm trùng
Viêm xương hàm (osteomyelitis): Viêm xương hàm có thể xảy ra sau chấn thương hoặc nhiễm trùng.
Áp xe hoặc viêm mủ: Các quá trình mưng mủ trong khu vực hàm gây đau dữ dội và sưng.
Những nguyên nhân khác
Nghiến răng: Nghiến răng khi ngủ có thể gây căng thẳng cơ bắp và đau hàm.
Căng thẳng: Căng thẳng cơ mặt và hàm cũng có thể gây ra cảm giác khó chịu.
Bệnh ung thư: Trong một số ít trường hợp, đau hàm có thể liên quan đến các khối u.
Làm sao để nhận biết là đau hàm?
Đau hàm có thể xuất hiện theo nhiều cách khác nhau tùy theo nguyên nhân. Dưới đây là một số triệu chứng chính:
Vị trí đau:
Cơn đau có thể chỉ tập trung ở một điểm hoặc lan rộng ra khắp hàm.
Đôi khi, cơn đau lan tỏa đến tai, thái dương, cổ hoặc răng.
Tính chất của cơn đau:
Đau nhói, sắc (thường gặp trong trường hợp đau dây thần kinh hoặc viêm).
Đau âm ỉ, dai dẳng (có thể liên quan đến các bệnh lý mãn tính như thoái hóa khớp).
Đau nhói theo nhịp (thường gặp khi có mưng mủ, chẳng hạn như áp xe).
Triệu chứng kèm theo:
Âm thanh "lục cục" hoặc tiếng kêu khi di chuyển hàm.
Hạn chế khả năng mở miệng (khó mở miệng).
Sưng hoặc đỏ tại khu vực hàm.
Nhiệt độ cơ thể tăng cao (khi có nhiễm trùng).
Cần làm gì nếu bị đau hàm khi nhai?
Nếu cơn đau hàm không thuyên giảm hoặc càng trở nên tồi tệ hơn, bạn cần thực hiện các biện pháp khẩn cấp. Dưới đây là một số việc có thể làm:
Cách sơ cứu tại nhà:
Chườm lạnh: Nếu đau do chấn thương hoặc sưng, bạn có thể chườm đá lạnh lên khu vực đau trong 10–15 phút.
Dùng thuốc giảm đau: Các thuốc như ibuprofen hoặc paracetamol có thể giúp giảm đau và viêm.
Tránh thức ăn cứng: Hãy ăn thức ăn mềm để giảm tải cho hàm.
Massage: Nhẹ nhàng massage các cơ hàm để giảm căng thẳng.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu cơn đau kéo dài hơn 2–3 ngày mà không giảm.
Nếu đau kèm theo sưng, đỏ hoặc sốt.
Nếu bạn không thể mở miệng hoặc hàm bị "khóa".
Nếu đau xuất hiện sau một chấn thương.
Nếu bạn nghi ngờ nguyên nhân là do vấn đề về răng miệng.
Cách điều trị đau hàm?
Điều trị sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân của cơn đau. Dưới đây là các phương pháp điều trị chính:
Điều trị răng miệng: Nếu đau là do sâu răng, viêm tủy hoặc các vấn đề về răng miệng khác, bạn cần điều trị tại nha sĩ.
Điều trị khớp thái dương hàm: Trong trường hợp rối loạn khớp thái dương hàm, có thể cần vật lý trị liệu, massage, bài tập đặc biệt hoặc đeo nẹp hàm.
Điều trị nhiễm trùng: Khi có các quá trình mưng mủ (như áp xe, viêm xương hàm), cần điều trị bằng kháng sinh và trong một số trường hợp, phẫu thuật.
Điều trị đau thần kinh: Bác sĩ thần kinh có thể kê đơn thuốc kháng viêm, vitamin nhóm B hoặc vật lý trị liệu.
Điều chỉnh khớp cắn: Nếu đau liên quan đến khớp cắn sai, có thể cần đến bác sĩ chỉnh hình.
Cách ngăn ngừa đau hàm?
Để giảm nguy cơ đau hàm, bạn có thể làm theo các lời khuyên sau:
Chăm sóc sức khỏe răng miệng: Thường xuyên thăm nha sĩ và điều trị sâu răng ngay từ giai đoạn đầu.
Tránh chấn thương: Cẩn thận khi tham gia các môn thể thao và tránh thói quen cắn các vật cứng như hạt dẻ hoặc kẹo cứng.
Kiểm soát căng thẳng: Để tránh nghiến răng, hãy thư giãn trước khi đi ngủ. Trong một số trường hợp, nẹp hàm có thể giúp.
Ăn uống hợp lý: Tránh thức ăn quá cứng có thể gây quá tải cho hàm.
Tập thể dục cho hàm: Các bài tập nhẹ nhàng có thể giúp tăng cường cơ hàm và cải thiện khả năng cử động của khớp.
Kết luận
Đau hàm khi nhai là một dấu hiệu không nên bỏ qua. Nó có thể do các nguyên nhân không nghiêm trọng, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng. Nếu cơn đau không thuyên giảm hoặc đi kèm với các triệu chứng khác, bạn nên gặp bác sĩ. Chẩn đoán và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn tránh các biến chứng và bảo vệ sức khỏe hàm mặt của mình. Để giảm nguy cơ đau hàm, bạn nên tuân thủ các hướng dẫn phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe răng miệng tốt.