Dòng điện không chỉ là nguồn năng lượng không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày mà còn là một mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe. Bị điện giật có thể gây nguy hiểm đến tính mạng và gây ra nhiều tổn thương cho cơ thể, bao gồm bỏng, vấn đề về hô hấp và thậm chí là ngừng tim. Những hành động đúng đắn trong vài phút đầu tiên sau khi bị điện giật có thể đóng vai trò quyết định trong việc cứu sống và ngăn ngừa các hậu quả lâu dài.
Điện giật là gì?
Điện giật là sự tác động của dòng điện lên cơ thể, có thể đi qua cơ thể gây ra những tổn thương khác nhau. Cường độ dòng điện, thời gian tiếp xúc, đường đi của dòng điện trong cơ thể và tình trạng sức khỏe của người bị nạn đều đóng vai trò quan trọng trong mức độ nghiêm trọng của tổn thương.
Các loại tổn thương do điện giật:
Tổn thương nhẹ: có thể biểu hiện dưới dạng đỏ da hoặc bỏng nhẹ.
Tổn thương nghiêm trọng: bao gồm bỏng sâu, ngừng tim, rối loạn hô hấp, tổn thương hệ thần kinh.
Làm thế nào để xác định mức độ tổn thương?
Mức độ tổn thương phụ thuộc vào các yếu tố sau:
Điện áp: Dòng điện cao áp nguy hiểm hơn nhiều so với dòng điện thấp áp.
Thời gian tiếp xúc: Càng tiếp xúc lâu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe càng lớn.
Loại dòng điện: Dòng điện một chiều nguy hiểm hơn cho tim so với dòng điện xoay chiều.
Vị trí bị điện giật: Nếu dòng điện đi qua các cơ quan quan trọng như tim hoặc não, hậu quả có thể nghiêm trọng hơn.
Cần làm gì khi bị điện giật?
Quan trọng là không được chần chừ, mọi giây phút đều quý giá. Dưới đây là những bước cần thực hiện:
Ngừng nguồn điện Khi người bị điện giật, việc đầu tiên là phải ngừng ngay nguồn điện để tránh tiếp tục tiếp xúc. Bạn có thể thực hiện bằng cách:
Tắt thiết bị điện: Nếu có thể, tắt thiết bị điện hoặc rút phích cắm khỏi ổ điện.
Sử dụng vật cách điện: Nếu không thể tắt nguồn, hãy cố gắng kéo nạn nhân ra khỏi nguồn điện bằng vật liệu cách điện (như gậy gỗ, găng tay cao su, thanh gỗ).
Kiểm tra hô hấp và mạch đập Sau khi ngắt nguồn điện, ngay lập tức kiểm tra tình trạng của người bị nạn:
Không thở: Nếu người bị nạn không thở, phải bắt đầu hồi sức tim phổi.
Không có mạch đập: Nếu không cảm thấy mạch đập, hãy bắt đầu thực hiện xoa bóp tim và thở nhân tạo.
Hướng dẫn sơ cứu khi không có hô hấp và mạch đập Nếu người bị nạn không thở và không có mạch đập, cần thực hiện như sau:
Bắt đầu hồi sức tim phổi (CPR). Đặt người bị nạn nằm ngửa trên bề mặt cứng, quỳ gối cạnh ngực nạn nhân và bắt đầu ấn ngực 30 lần với độ sâu 5-6 cm. Sau đó thực hiện 2 hơi thở vào miệng. Lặp lại chu kỳ này cho đến khi xe cứu thương đến hoặc mạch đập phục hồi.
Đánh giá bỏng Nếu trên cơ thể người bị nạn có bỏng, không được chạm tay vào và không thoa kem hay thuốc mỡ. Bỏng do điện có thể rất sâu và việc điều trị không đúng cách có thể làm tình trạng trở nên tồi tệ hơn. Vết bỏng cần được phủ bằng gạc hoặc băng vô trùng, tránh tiếp xúc trực tiếp với vùng bỏng.
Không cố di chuyển nạn nhân nếu họ còn tỉnh Nếu nạn nhân tỉnh táo và không cần trợ giúp y tế khẩn cấp (ví dụ, bỏng nhẹ), không cố gắng di chuyển họ. Tốt nhất là ở lại với họ và đợi sự giúp đỡ từ xe cứu thương.
Gọi xe cứu thương Đừng chần chừ trong việc gọi xe cứu thương, ngay cả khi nạn nhân có vẻ tỉnh táo và không có triệu chứng nghiêm trọng. Hậu quả của điện giật có thể xuất hiện sau một thời gian, và sự trợ giúp y tế chuyên nghiệp là cần thiết trong mọi trường hợp.
Những điều không nên làm khi bị điện giật:
Không chạm vào người bị nạn bằng tay trần nếu họ vẫn còn tiếp xúc với nguồn điện – điều này có thể khiến bạn bị điện giật.
Không thoa dầu, kem hoặc chất béo lên vết bỏng – điều này có thể làm tổn thương da thêm trầm trọng.
Không cố gắng cho nạn nhân uống nước hoặc ăn khi họ còn tỉnh nhưng đang bị sốc – điều này có thể gây ra các biến chứng thêm.
Hậu quả của điện giật
Ngay cả khi nạn nhân chỉ bị bỏng nhẹ, bạn vẫn cần biết rằng điện giật có thể gây ra các hậu quả sau:
Bỏng, cả nông lẫn sâu.
Rối loạn nhịp tim, bao gồm rung tim.
Tổn thương hệ thần kinh: liệt, co giật.
Tổn thương các cơ quan nội tạng, đặc biệt nếu dòng điện đi qua ngực hoặc bụng.
Kết luận
Điện giật là một tình huống khẩn cấp cần hành động nhanh chóng và đúng đắn. Quan trọng là phải nhớ rằng sơ cứu cần phải tập trung vào sự an toàn của nạn nhân và ngừng ngay nguồn điện, cũng như hồi phục hô hấp và mạch đập một cách khẩn cấp. Chỉ có những biện pháp kịp thời và sự trợ giúp y tế chuyên nghiệp mới có thể giảm thiểu hậu quả của điện giật và cứu sống người bị nạn.