Mụn là vấn đề phổ biến mà nhiều người gặp phải. Chúng có thể gây đau và khó chịu, đặc biệt là khi bị viêm nhiễm. Nguyên nhân gây ra mụn và các cơn đau liên quan đến nhiều yếu tố, và điều quan trọng là phải hiểu cách điều trị chúng đúng cách.
Tại sao mụn lại xuất hiện?
Tắc nghẽn lỗ chân lông – Khi tuyến bã nhờn trên da sản xuất quá nhiều dầu, dầu này có thể kết hợp với tế bào chết và bụi bẩn, làm tắc nghẽn lỗ chân lông. Điều này tạo ra môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
Thay đổi nội tiết tố – Sự thay đổi hormone xảy ra trong thời kỳ dậy thì, trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai hoặc khi sử dụng thuốc hormone có thể làm tăng tiết bã nhờn, dẫn đến sự hình thành mụn.
Căng thẳng – Những lo âu và căng thẳng có thể làm tăng mức độ hormone, từ đó kích thích tình trạng viêm và hình thành mụn.
Chăm sóc da không đúng cách – Sử dụng mỹ phẩm không phù hợp, làm sạch da không đủ hoặc quá mạnh mẽ (ví dụ: sử dụng tẩy tế bào chết quá nhiều) có thể làm kích ứng da và gây viêm.
Chế độ ăn uống – Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm béo và ngọt cũng có thể liên quan đến tình trạng mụn thường xuyên.
Tại sao mụn lại đau?
Viêm nhiễm – Mụn có thể đau do quá trình viêm, khi vi khuẩn xâm nhập vào lỗ chân lông và bắt đầu sinh sôi. Điều này gây sưng tấy, đỏ và cảm giác đau.
Nhiễm trùng – Nếu mụn bị tổn thương (ví dụ: bị nặn), có thể dẫn đến nhiễm trùng. Lúc này, mụn không chỉ đau mà còn có thể sưng to, xuất hiện mủ.
Mụn dưới da sâu – Đôi khi mụn xuất hiện ở các lớp sâu hơn của da, gây ra cảm giác đau. Những tổn thương này thường được gọi là mụn "u nang" hoặc "mụn đau dưới da".
Rối loạn tuần hoàn máu – Nếu mụn nằm ở vùng có sự tuần hoàn máu mạnh (ví dụ: cằm hoặc trán), tình trạng viêm có thể lan sang các mạch máu, làm tăng cơn đau.
Cách tự điều trị mụn?
Không nặn mụn – Nặn mụn có thể làm tăng viêm nhiễm và lan rộng, dẫn đến sẹo hoặc vết thâm.
Sử dụng các sản phẩm điều trị mụn trực tiếp – Dùng gel hoặc kem đặc trị có chứa axit salicylic, benzoyl peroxide hoặc lưu huỳnh, giúp giảm viêm, làm khô mụn và tăng tốc quá trình lành vết thương.
Dùng thuốc mỡ chống viêm – Nếu mụn đau, bạn có thể bôi thuốc mỡ hoặc gel có tác dụng chống viêm, ví dụ như các thuốc có chứa kháng sinh (như thuốc mỡ Clindamycin) hoặc thuốc mỡ lưu huỳnh (Svavelsalva).
Vệ sinh da – Làm sạch da đều đặn để loại bỏ bụi bẩn và dầu thừa sẽ giúp ngăn ngừa mụn quay lại. Sử dụng các sản phẩm làm sạch nhẹ nhàng, không làm khô da.
Chườm ấm – Nếu mụn dưới da sâu và đau, bạn có thể chườm ấm trong vài phút để giúp mụn chín nhanh hơn và giảm cơn đau.
Khi nào cần đến bác sĩ?
Nếu mụn không khỏi hoặc càng đau hơn – Nếu viêm nhiễm tăng lên hoặc mụn vẫn tiếp tục phát triển dù đã điều trị, bạn nên đi khám bác sĩ để có chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị thích hợp.
Nếu mụn xuất hiện mủ hoặc chảy máu – Đối với mụn có mủ hoặc chảy máu, có thể cần can thiệp y tế nghiêm trọng hơn, đặc biệt nếu có nguy cơ nhiễm trùng.
Nếu xuất hiện các tổn thương u nang – Mụn dưới da sâu, đau và không khỏi có thể là dấu hiệu của mụn trứng cá nghiêm trọng, cần phải điều trị y tế thay vì tự điều trị.
Nếu mụn đi kèm với các triệu chứng khác – Ví dụ, sốt, viêm nặng hoặc kích ứng, điều này có thể cho thấy nhiễm trùng hoặc các vấn đề da liễu khác.
Nếu mụn để lại sẹo rõ rệt – Nếu mụn để lại vết sẹo hoặc vết thâm trên da, bác sĩ có thể khuyên bạn điều trị để giảm thiểu hậu quả.
Lưu ý quan trọng:
Cần nhớ rằng việc tự điều trị mụn phải hết sức thận trọng. Nếu bạn không chắc chắn về bản chất của mụn hoặc nếu triệu chứng trở nên xấu đi, tốt nhất là nên đi khám bác sĩ da liễu để có phương pháp điều trị phù hợp. Không nên bỏ qua cảm giác đau đớn hoặc viêm nhiễm — điều này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho làn da.
