Konjunktivitis là viêm của kết mạc, màng mỏng bao phủ củng mạc của mắt và bề mặt trong của mí mắt. Đây là một trong những bệnh lý mắt phổ biến nhất, có thể ảnh hưởng đến người ở mọi độ tuổi, bao gồm cả người lớn. Konjunktivitis có thể do nhiễm trùng, dị ứng, chất hóa học hoặc các yếu tố khác gây ra. Mặc dù bệnh rất phổ biến, nhưng nó thường gây lo lắng vì những biến chứng tiềm ẩn, chẳng hạn như viêm kết mạc mãn tính hoặc mất thị lực. Tuy nhiên, với việc điều trị đúng cách và chẩn đoán kịp thời, phần lớn các trường hợp đều khỏi mà không gặp biến chứng nghiêm trọng.
Các loại konjunktivitis ở người lớn
Konjunktivitis được phân loại dựa trên nguyên nhân gây bệnh. Mỗi loại yêu cầu một phương pháp điều trị đặc biệt, vì vậy việc xác định chính xác loại bệnh là rất quan trọng.
Konjunktivitis nhiễm trùng
Loại konjunktivitis này do nhiễm trùng gây ra, có thể là do virus, vi khuẩn hoặc nấm.
Konjunktivitis virus là phổ biến nhất và thường đi kèm với các triệu chứng cảm cúm. Nguyên nhân có thể là virus như adenovirus hoặc virus herpes.
Konjunktivitis vi khuẩn do vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Streptococcus pneumoniae hoặc Haemophilus influenzae gây ra. Loại này thường có tiết dịch mủ và viêm.
Konjunktivitis nấm là dạng hiếm, thường gặp ở những người có hệ miễn dịch yếu hoặc khi sử dụng kính áp tròng lâu dài.
Konjunktivitis dị ứng
Konjunktivitis dị ứng xảy ra do phản ứng với các chất gây dị ứng như phấn hoa, lông động vật, bụi bẩn hoặc hóa chất. Nó đi kèm với ngứa, đỏ mắt và chảy nước mắt, nhưng thường không gây tiết dịch.
Konjunktivitis hóa học và độc tố
Loại konjunktivitis này phát sinh do tiếp xúc với các chất hóa học như clo trong hồ bơi, mỹ phẩm, khói hoặc không khí ô nhiễm.
Triệu chứng của konjunktivitis
Các triệu chứng chính của konjunktivitis ở người lớn có thể bao gồm:
Đỏ mắt
Cảm giác có dị vật hoặc bỏng rát trong mắt
Mắt ẩm ướt hoặc chảy nước mắt
Ngứa hoặc đau ở vùng mắt
Tiết dịch mủ hoặc nhầy
Sưng mí mắt
Sợ ánh sáng (không chịu được ánh sáng mạnh)
Tùy thuộc vào nguyên nhân, các triệu chứng có thể thay đổi. Konjunktivitis virus thường đi kèm với cảm lạnh hoặc ho, trong khi konjunktivitis vi khuẩn lại có tiết dịch mủ.
Chẩn đoán konjunktivitis ở người lớn
Chẩn đoán konjunktivitis ở người lớn thường dựa trên các triệu chứng lâm sàng. Bác sĩ sẽ đánh giá đặc điểm của dịch tiết, loại viêm và các triệu chứng kèm theo khác. Trong một số trường hợp, để xác định chẩn đoán rõ ràng, bác sĩ có thể yêu cầu thêm một số xét nghiệm:
Mẫu xét nghiệm từ mắt để xác định tác nhân gây nhiễm trùng vi khuẩn.
Phản ứng chuỗi polymerase (PCR) để phát hiện virus nếu nghi ngờ konjunktivitis virus.
Xét nghiệm dị ứng để xác định chất gây dị ứng nếu nghi ngờ konjunktivitis dị ứng.
Điều trị konjunktivitis ở người lớn
Điều trị konjunktivitis phụ thuộc vào loại bệnh và nguyên nhân gây ra nó. Quan trọng là phải nhớ rằng nếu không điều trị đúng cách hoặc điều trị muộn, konjunktivitis có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm mãn tính, tổn thương giác mạc và giảm thị lực.
Điều trị konjunktivitis virus
Konjunktivitis virus thường tự khỏi trong vòng 1-2 tuần. Tuy nhiên, để giảm triệu chứng, có thể áp dụng các phương pháp sau:
Sử dụng thuốc nhỏ mắt nhân tạo để làm ẩm mắt và giảm khó chịu.
Chườm lạnh để giảm sưng và ngứa.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus như Acyclovir hoặc các loại tương tự nếu do virus herpes gây ra.
Quan trọng là tránh sử dụng kháng sinh đối với konjunktivitis virus, vì chúng không có tác dụng đối với virus.
Điều trị konjunktivitis vi khuẩn
Konjunktivitis vi khuẩn cần được điều trị bằng kháng sinh. Bác sĩ thường kê đơn:
Thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ kháng sinh như Tobramycin hoặc các thuốc thuộc nhóm fluoroquinolone (ví dụ: Ciprofloxacin).
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê đơn kháng sinh uống nếu nhiễm trùng nghiêm trọng hoặc lan rộng.
Quan trọng là phải hoàn thành đầy đủ liệu trình kháng sinh, ngay cả khi triệu chứng đã giảm, để tránh tái phát.
Điều trị konjunktivitis dị ứng
Để điều trị konjunktivitis dị ứng, có thể sử dụng:
Thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc uống kháng histamine để giảm phản ứng dị ứng và ngứa.
Thuốc nhỏ mắt chống viêm chứa Natri Clorid hoặc Natri Cromoglicate để ngăn ngừa viêm.
Thuốc steroid tại chỗ có thể được kê đơn trong những trường hợp hiếm gặp nếu các phương pháp khác không hiệu quả.
Ngoài ra, tránh tiếp xúc với chất gây dị ứng và sử dụng các biện pháp phòng ngừa như bộ lọc kháng dị ứng và tránh đi ra ngoài ở những nơi có mật độ phấn hoa cao.
Điều trị konjunktivitis hóa học
Konjunktivitis hóa học yêu cầu phải rửa mắt ngay lập tức với một lượng lớn nước hoặc dung dịch muối sinh lý để loại bỏ các chất gây kích ứng. Nếu có bỏng hoặc kích ứng mạnh, có thể được kê đơn thuốc chống viêm steroid.
Phòng ngừa konjunktivitis
Để phòng ngừa konjunktivitis, cần tuân thủ một số quy tắc đơn giản nhưng hiệu quả:
Giữ vệ sinh: rửa tay thường xuyên, tránh chạm vào mắt bằng tay bẩn, thay khăn trải giường và khăn tắm thường xuyên.
Sử dụng kính áp tròng cẩn thận: tuân thủ các quy tắc sử dụng và chăm sóc kính, tránh đeo kính khi ngủ.
Bảo vệ mắt khỏi các chất hóa học và bụi bẩn: khi làm việc với hóa chất hoặc trong môi trường ô nhiễm, đeo kính bảo vệ.
Tránh tiếp xúc với người bị bệnh: konjunktivitis virus và konjunktivitis vi khuẩn dễ lây từ người này sang người khác, vì vậy tránh tiếp xúc với những người nhiễm bệnh.
Biến chứng của konjunktivitis
Nếu không điều trị hoặc điều trị không đúng cách, konjunktivitis có thể dẫn đến một số biến chứng:
Konjunktivitis mãn tính: Nếu không điều trị, nhiễm trùng có thể chuyển thành dạng mãn tính, kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm.
Tổn thương giác mạc: Những tổn thương do viêm có thể làm suy giảm thị lực.
Biến chứng nhiễm trùng: Trong trường hợp hiếm, nhiễm trùng có thể lan sang các cấu trúc sâu hơn của mắt như giác mạc, gây mất thị lực.
Kết luận
Konjunktivitis là bệnh lý mắt phổ biến, có thể điều trị mà không gặp biến chứng nếu được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời. Quan trọng là không trì hoãn việc thăm khám bác sĩ để tránh các vấn đề nghiêm trọng. Với cách tiếp cận đúng đắn và chăm sóc sức khỏe, phần lớn những người bị konjunktivitis sẽ phục hồi mà không gặp vấn đề gì và thị lực sẽ trở lại bình thường.